Vraag

Is de juiste spelling Jood of jood?

Antwoord

Als ‘iemand met het joodse geloof’ bedoeld wordt, schrijven we jood. Gaat het om ‘iemand van het Joodse volk’, dan schrijven we Jood.

Toelichting

Woorden voor gelovigen en hun religies krijgen geen hoofdletter.

(1) De vertegenwoordigers van joden, christenen en moslims vergaderden regelmatig.

(2) Hebron is voor zowel joden als christenen een heilige plaats.

(3) Veel orthodoxe joden dragen een hoed.

Het bijvoeglijk naamwoord joods krijgt eveneens een kleine letter als het betrekking heeft op het geloof.

(4) De joodse heilige dag is de sabbat, die op vrijdagavond begint en eindigt op zaterdagavond.

(5) Het joodse Pesach en het christelijke paasfeest vallen zelden op dezelfde dag.

De naam van een volk, bevolkingsgroep of een lid daarvan schrijven we met een hoofdletter als hij is afgeleid van een aardrijkskundige naam of als het om een specifiek volk gaat.

(6) In Israël wonen hoofdzakelijk Joden en Arabieren. Jaarlijks emigreren er Joden uit verschillende landen van de wereld naar Israël.

(7) Vanaf 1942 moesten Nederlandse Joden een gele Jodenster op hun kleding dragen.

Ook het bijvoeglijk naamwoord Joods krijgt een hoofdletter als het over de bevolkingsgroep of het volk gaat.

(7) Hoewel ze Joods is, heeft ze zich nooit in het jodendom verdiept.

(8) In Antwerpen en New York zijn grote Joodse gemeenschappen.

(9) Zij hadden Joodse onderduikers op zolder.

Of jood of Jood bedoeld is, is in de praktijk niet altijd eenduidig, omdat geloof en etniciteit zo nauw met elkaar samenhangen: joodse gelovigen behoren over het algemeen tot het Joodse volk en veel Joden zijn joods. Als het onderscheid moeilijk te maken is, raden we aan om in één tekst consequent een hoofdletter te gebruiken.

(9) Het is een eeuwenoude Joodse traditie om stenen te leggen op een graf.

(10) De Joodse filosoof Martin Buber is vooral bekend van zijn Bijbelvertaling.

(11) De Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever zijn omstreden.

(12) Er wordt weleens vergeten dat Jezus zelf Joods was.

Bijzonderheid

Het woord Jood wordt niet gebruikt voor een nationaliteit. Joden kunnen diverse nationaliteiten hebben. Inwoners van Israël zijn Israëliërs of Israëli’s.

Zie ook

Benamingen van plaatsen, windstreken, talen, volkeren (Leidraad 16.3)
Benamingen van stromingen en overtuigingen (Leidraad 16.5)

de Chinees / chinees (bij – eten)
Eskimo, indiaan (hoofdletter?)
Gotisch (hoofdletter?)
Hindoe (hoofdletter?)
Marxisme (hoofdletter?)
Masaï / Massai / Masai
Taliban wint / winnen terrein (de -)

Naslagwerken

Woordenlijst (2015); Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Schrijfwijzer (2005), p. 264, 271; Van Dale Taalhandboek Nederlands (2011), p. 358