Vraag

Wat is correct: zijn verantwoordelijkheid nemen, zijn verantwoordelijkheid opnemen of de verantwoordelijkheid op zich nemen?

Antwoord

De uitdrukkingen de verantwoordelijkheid op zich nemen voor iets en zijn verantwoordelijkheid nemen zijn allebei standaardtaal in het hele taalgebied, maar er is een klein verschil in betekenis.

Standaardtaal in België is daarnaast zijn verantwoordelijkheid opnemen, met dezelfde betekenis als zijn verantwoordelijkheid nemen.

Toelichting

Er bestaat enig verschil in betekenis tussen de beide uitdrukkingen. Iemand die de verantwoordelijkheid (voor iets) op zich neemt, bezat die verantwoordelijkheid aanvankelijk nog niet of had die in ieder geval nog niet genomen.

(1) Hij heeft verklaard de volle verantwoordelijkheid op zich te nemen voor wat hij heeft gedaan.

(2) Ze nam de verantwoordelijkheid op zich voor wat haar zusje had uitgespookt.

Iemand die zijn (of haar) verantwoordelijkheid neemt, bezit deze verantwoordelijkheid al van de aanvang, aanvaardt de consequenties daarvan en neemt op grond daarvan een bepaalde beslissing. Standaardtaal in België is in deze betekenis ook de uitdrukking zijn verantwoordelijkheid opnemen.

(3) Na afloop van het Kamerdebat verklaarde de minister dat ze haar verantwoordelijkheid zou nemen en haar portefeuille zou neerleggen.

(4) Het wordt tijd dat de directeur zijn verantwoordelijkheid opneemt en een einde maakt aan het wanbeleid. [standaardtaal in België]

In beginsel kan iemand dus eerst de verantwoordelijkheid op zich nemen (bijvoorbeeld voor gemaakte fouten) en vervolgens zijn verantwoordelijkheid nemen (bijvoorbeeld door ontslag te nemen).

Zie ook

Verantwoordelijke
Verantwoording / verantwoordelijkheid

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Correct Taalgebruik (2006), p. 277; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 292; Taalwijzer (1998), p. 342; Stijlboek VRT (2003), p. 253; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)