Vraag

Wat is correct: Het zogenaamde vierogenprincipe is nuttig, Het zogenoemde vierogenprincipe is nuttig of Het zogeheten vierogenprincipe is nuttig?

Antwoord

De drie zinnen zijn correct. Zogenaamd, zogenoemd en zogeheten zijn synoniemen in de betekenis ‘met die naam, die naam hebbend’.

Toelichting

In de betekenis ‘die naam hebbend, met die naam’ kunnen de bijvoeglijke naamwoorden zogenaamd, zogenoemd en zogeheten gebruikt worden.

(1a) ‘Witte sneeuw’ is een zogenaamd pleonasme.

(1b) ‘Witte sneeuw’ is een zogenoemd pleonasme.

(1c) ‘Witte sneeuw’ is een zogeheten pleonasme.

(2a) De zogenaamde SWOT-analyse is een vereiste voor elk businessplan.

(2b) De zogenoemde SWOT-analyse is een vereiste voor elk businessplan.

(2c) De zogeheten SWOT-analyse is een vereiste voor elk businessplan.

Het toevoegen van zogenaamd, zogenoemd of zogeheten maakt duidelijk dat er een term volgt die de lezer misschien niet direct kan plaatsen. Puur gelet op de inhoud kunnen de bijvoeglijke naamwoorden ook weggelaten worden.

(1d) ‘Witte sneeuw’ is een pleonasme.

(2d) De SWOT-analyse is een vereiste voor elk businessplan.

Zogenaamd en zogeheten hebben daarnaast de betekenis ‘vermeend, schijnbaar, onoprecht, niet echt’.

(3) Aan dat zogenaamde medeleven van hem heb ik niets.

(4a) Die zogenaamde vriend van jou is nog nooit op je verjaardag geweest.

(4b) Die zogeheten vriend van jou is nog nooit op je verjaardag geweest.

Zogenaamd komt in de negatieve betekenis ‘onoprecht, niet echt’ ook als bijwoord voor.

(5) Hij had zogenaamd geen tijd.

Zie ook

Genaamd / genoemd / vernoemd naar zijn grootvader
Zogezegd / zogenaamd

Naslagwerken

Grote Van Dale (2015); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006)