Vraag

Wat is correct: Texel is een waddeneiland of Texel is een Waddeneiland?

Antwoord

Beide zinnen zijn correct. Waddeneiland met een hoofdletter duidt op een van de eilanden ten noorden van Nederland of Duitsland of ten westen van Denemarken; waddeneiland met een kleine letter is juist als geologisch begrip (‘eiland in een waddengebied’).

Toelichting

Wadden, Waddeneiland(en), Waddengebied en Waddenzee worden meestal als eigennamen opgevat en gebruikt, en krijgen dan een hoofdletter. Ze verwijzen doorgaans naar het gebied en de eilanden die bij Nederland horen: Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog.

(1) Veel veerdiensten naar de Wadden varen niet vanwege de zware storm.

(2) Wij brachten elke zomervakantie op een Waddeneiland door.

(3) Het Noord-Hollandse Texel is groter dan de vier Friese Waddeneilanden.

(4) In het Waddengebied kan vanmiddag de zon doorbreken, maar er staat een straffe westenwind.

(5) Wie op de Waddenzee wil varen, moet de vaargeulen goed kennen.

De eilanden in het Duitse en het Deense deel van de Waddenzee kunnen ook met Waddeneiland worden aangeduid. Wie de eigennaam Waddeneiland sterk met de Nederlandse eilanden associeert, kan voor de Duitse en de Deense eilanden waddeneiland(en) gebruiken.

(6a) Het Duitse Waddeneiland Borkum is vanuit de Groningse Eemshaven te bereiken.

(6b) Het Duitse waddeneiland Borkum is vanuit de Groningse Eemshaven te bereiken.

Andere samenstellingen met Wadden als eigennaam krijgen ook een hoofdletter: Waddenbewoners, Waddenkust, Waddentoerisme, Waddenvakantie.

Wadden en waddeneiland kunnen ook als geologisch begrip gebruikt worden. Wadden zijn buitendijkse gronden die bij vloed onder water komen en bij eb droogstaan. Eilanden in zo’n gebied zijn waddeneilanden. In deze geologische betekenis zijn wadden en waddeneiland soortnamen, en krijgen ze dus een kleine letter. De samenstelling waddeneiland duidt in algemene zin een eiland in een waddengebied aan, zoals het Nederlandse Texel, het Duitse Borkum en Sylt of het Deense Rømø.

(7) Als het eb is, neemt de gids u mee voor een tocht door de wadden.

(8) In de loop van de eeuwen zijn diverse waddeneilanden verdwenen, waaronder Bosch en Buise.

Ook waddengebied, waddenzee en waddenkust zijn met een kleine letter als ze als geologisch begrip worden gebruikt.

(9) Aan de oostkant van de Noordzee ligt voor de kust een groot waddengebied, dat wordt begrensd door tientallen waddeneilanden.

(10) Op diverse continenten zijn waddengebieden met een waddenzee en waddeneilanden te vinden.

Samenstellingen met wad krijgen kleine letters: wadlopen, wadvisserij, wadvogel.

Zie ook

Het Arabisch(e) schiereiland / het Arabisch(e) Schiereiland
Randstad (hoofdletter?)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Prisma handwoordenboek Nederlands (2014); Woordenlijst (2015)