Beletselteken (…) (algemeen)

Beletselteken (…) (algemeen)

Het beletselteken bestaat uit een reeks van drie punten en kan op verschillende manieren gebruikt worden. Het kan aangeven dat een gedachtegang niet helemaal wordt afgemaakt en dat de lezer geacht wordt dat wat ontbreekt zelf aan te kunnen vullen.

(1) Wat ze me toen vertelde …

(2) En wat als iedereen in slaap valt …?

Daarnaast wordt het beletselteken gebruikt om een plotselinge onderbreking of een lange pauze weer te geven. Het beletselteken kan bijvoorbeeld spanning suggereren.

(3) Gert riep nog: ‘Wacht even op m…’ Maar Ivan hoorde hem niet meer.

(4) Gvozdenovic speelt de bal naar Verheyen … Verheyen haalt uit en … hij schiet naast de goal!

(5) Ja, maar … Zo gemakkelijk is dat niet.

Het beletselteken wordt ook gebruikt ter afbreking van onvolledige opsommingen. Het woord enzovoort of de afkorting enz. is evenwel gebruikelijker aan het eind van een onvolledige opsomming.

(6) Alle belangrijke mensen waren aanwezig: Jeannine, Katrien, Bart, Griet, Michel …

(7) Katleens dessertenbuffet was erg uitgebreid: tiramisu, fruitsla, chocomousse, taart, ijs …

Scheldwoorden en taboewoorden kunnen worden afgebroken met het beletselteken.

(8) Het deed zoveel pijn dat hij riep: ‘Godv…!’

Ten slotte kan het beletselteken ook in een citaat aangeven dat er een stuk tekst is weggelaten. Het beletselteken staat dan tussen ronde of vierkante haakjes.

(9) ‘Hier is mijn dienaar, hem zal ik steunen, hij is mijn uitverkorene, in hem vind ik vreugde (…). Hij schreeuwt niet, hij verheft zijn stem niet (…). Het recht zal hij zuiver doen kennen.’ (Jesaja, 42, 1-3)

(10) P.C. Retnec schrijft: ‘Theater is een uitwisselingsproces dat plaatsvindt tussen de acteurs en de toeschouwers. […] Toneel is eveneens een theatervorm waarbij acteurs een spel tentoonspreiden voor de toeschouwers.’

Voor en achter een beletselteken komt doorgaans een spatie. Als evenwel een woord wordt afgebroken, komt er geen spatie voor het beletselteken. Tenzij het beletselteken tussen haakjes staat, komt er aan het einde van een zin geen punt achter het beletselteken. Het derde puntje vormt dan de zinsafsluiting. Als de zin op een vraagteken of uitroepteken eindigt, komt dat leesteken meteen achter het derde puntje.

 

Zie ook

Wel of geen spaties voor en na leestekens en symbolen (algemeen)

Punt na enz. of beletselteken aan het einde van een zin
Ronde haakjes, gebruik van –
Vierkante haakjes, gebruik van –

Naslagwerken

Alles over leestekens (1997), p. 69-71; Professioneel Communiceren (2004), p. 273; Schrijfwijzer (2005), p. 370-371; Taalboek Nederlands (2003), p. 382

beletselteken,algemeen,leestekens


tao_generiek (K)
90
j
beletselteken,conventies,spelling
Leesteken,Hoofdrubriek
Hoofdrubriek:conventies,spelling;Leesteken:beletselteken
0000
09 January 2019