Vraag

Is baan in Je hoeft alleen de oude baan te volgen om in de dorpskern te komen correct?

Antwoord

Het is onduidelijk of we baan in die context tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval weg.

Toelichting

Een baan is in de standaardtaal onder meer een plaats die voor bepaalde activiteiten wordt benut: glijbaan, kegelbaan, renbaan, tennisbaan, wielerbaan, startbaan. In de verkeersterminologie is de rijbaan het gedeelte van de weg waarop gereden wordt.

(1) Ze staan iedere ochtend twee uur op de baan.(’tennisbaan’)

(2) Het Kuipke in Gent is een bekende Belgische wielerbaan.

(3) De politie waarschuwt de automobilisten voor loslopende honden op de rijbaan.

Baan is ook standaardtaal in het hele taalgebied voor ‘de weg die een voortbewegend lichaam aflegt’.

(4) Honderden satellieten draaien in een baan rondde aarde.

Weg wordt in de standaardtaal in het hele taalgebied gebruikt voor de al dan niet verharde strook grond die voor het verkeer bestemd is. Zo kan men een asfaltweg, een betonweg, een aardewegen een veldweg onderscheiden.

(5) Omdat ons Dirkje achter in de auto zo de aandacht trok met zijn gekrijs, raakte ik de controle over het stuur kwijt, zodat onze auto bijna van de weg af reed.

In België wordt in deze betekenis vaak baan gebruikt, ook door veel standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groeptaalgebruikers die het woord dan afkeurt. Het is daarom vooralsnog niet duidelijk of we baan in de betekenis ‘verharde strook grond die voor het verkeer bestemd is’ tot de standaardtaal in België kunnen rekenen.

(6) Op weekdagen is het altijd druk op de baan. (in België, status onduidelijk)

Bijzonderheid

Het woord aardebaan is wel standaardtaal in de betekenis ‘klaargemaakte strook grond waarop de wegbedekking wordt aangebracht’.

Zie ook

Bedding / baan
Rijbaan / rijstrook
Vierbaansweg

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005) ; Van Dale Hedendaags Nederlands (2006) ; Verschueren (1996) ; Koenen (2006) ; Kramers (2000) ; Correct Taalgebruik (2006), p. 26 ; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 22 ; Taalwijzer (1998), p. 51, 375 ; Stijlboek VRT (2003), p. 33 ; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)