Vraag

Wat is de juiste uitdrukking: weten hoe de vork aan de steel zit of weten hoe de vork in de steel zit?

Antwoord

Beide uitdrukkingen zijn correct, maar weten hoe de vork in de steel zit is veruit het gebruikelijkst.

Toelichting

Weten hoe de vork in de steel zit of weten hoe de vork aan de steel zit betekent ‘weten wat er precies aan de hand is’. De twee varianten komen van oudsher voor in het Nederlands. De meeste recente woordenboeken vermelden alleen de uitdrukking met in, die in de praktijk het gebruikelijkst is, maar de uitdrukking met aan komt ook wel geregeld voor, vooral in België. Beide zijn correct.

(1) Om zijn verdediging optimaal te kunnen voorbereiden, wilde Franks advocaat weten hoe de vork in de steel zat.

(2) De hoofdpersoon raakt verstrikt in een ingewikkelde ontvoeringszaak en probeert samen met zijn vriendin uit te pluizen hoe de vork aan de steel zit.

Zie ook

Op het scherpst / scherp van de snede

Bronnen

F.A. Stoett, Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden. W.J. Thieme & Cie, Zutphen 1923-1925 (vierde druk). 

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2008); Koenen (2006); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 311; Het Witte Woordenboek Nederlands (2007); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014)