Vraag

Wat is juist: Zij discussieerden op het scherpst van de snede of Zij discussieerden op het scherp van de snede?

Antwoord

Beide zinnen zijn correct. Als variant van snede kan ook snee gebruikt worden.

Toelichting

Als je iets op het scherp/scherpst van de snede doet, dan doe je het met maximale inzet: je gaat tot het uiterste. En in discussies is vaak nog specifieker ‘hard tegen hard’ bedoeld. Daarnaast kun je ook op het scherp/scherpst van de snede balanceren, wat inhoudt dat je heel weinig speelruimte hebt om af te wijken, of je zelfs in een zeer gevaarlijke situatie bevindt.

Oorspronkelijk was alleen scherp juist in deze uitdrukking; het woord scherp is van oudsher namelijk een zelfstandig naamwoord met de betekenis ‘snede oftewel punt van een wapen of werktuig’. Scherp en snede zijn dus eigenlijk synoniemen.

Inmiddels komt in de praktijk ook vaak Op het scherpst van de snede voor; die variant hoeft niet afgekeurd te worden. Veel taalgebruikers kennen het zelfstandig naamwoord scherp niet, en vatten het woord in de uitdrukking daarom op als de overtreffende trap van het bijvoeglijk naamwoord scherp met de betekenis ‘goed geslepen’: ‘een scherp mes’, ‘het scherpste mes’, ‘Dat mes is het scherpst.’

In plaats van snede kan in de uitdrukking ook de vormvariant snee gebruikt worden: op het scherp/scherpst van de snee.

Zie ook

Vork aan / in de steel (weten hoe de – zit)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); WNT; Schrijfwijzer (2012), p. 283