Laattijdig / (te) laat

Laattijdig / (te) laat

Vraag

Is laattijdig correct in de volgende zin: Bij laattijdige betaling krijgt u een boete?

Antwoord

Laattijdig is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn onder meer laat, te laat en vertraagd.

Toelichting

Het bijvoeglijk naamwoord laattijdig wordt in België gebruikt in de betekenissen ‘laat’ of ’te laat, later dan verwacht’. Het behoort tot de standaardtaal in België. Het kan ook als bijwoord gebruikt worden. In Nederland is het woord laattijdig niet gangbaar. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn onder meer laat, te laat en vertraagd.

(1a) Gisteren hebben we nog een laattijdige reactie van een sollicitant gekregen. [standaardtaal in België]

(1b) Gisteren hebben we nog een late reactie van een sollicitant gekregen.

(2a) Hou rekening met een laattijdige levering van het pakje. [standaardtaal in België]

(2b) Hou rekening met een vertraagde levering van het pakje.

(3a) De post werd laattijdig bezorgd omdat het personeel drie dagen staakte. [standaardtaal in België]

(3b) De post werd te laat bezorgd omdat het personeel drie dagen staakte.

De bijvoeglijke naamwoorden vroegtijdig (‘vroeg’, ’tijdig’, ‘eerder dan gewoonlijk’) en voortijdig (’te vroeg’, ‘voor het verwachte of gewenste tijdstip’) behoren wel in het hele taalgebied tot de standaardtaal. Deze woorden kunnen ook als bijwoord gebruikt worden.

(4) Een vroegtijdige diagnose van diabetes en een correcte behandeling zijn cruciaal.

(5) Veel paracommando’s hebben vroegtijdig lichamelijke klachten, omdat er hoge fysieke eisen worden gesteld.

(6) Voortijdige schoolverlaters zijn erg kwetsbaar op de arbeidsmarkt.

(7) De voortijdige dood van Herman De Coninck heeft de populariteit van zijn werk alleen maar doen toenemen.

Naslagwerken

Grote Van Dale (2015); Van Dale Hedendaags Nederlands (2008); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 150; Correct Taalgebruik (2006), p. 137; Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014); Typisch Vlaams (2015)

bijvoeglijk naamwoord,bijwoord,grammatica



tao_adv (C)
1865
j
bijvoeglijk_naamwoord,bijwoord,correctheid ,woordgebruik
Woordsoort,niet ingedeeld,Hoofdrubriek
Hoofdrubriek:woordgebruik;Woordsoort:bijvoeglijk_naamwoord,bijwoord;niet ingedeeld:correctheid 
04 December 2018
20 August 2019